Ως αμφορέας θεωρείτε ένα αγγείο με οβάλ σώμα που έχει κάθετη λαβή αμφίπλευρα. Χρησιμοποιούταν για την αποθήκευση οίνου και ενίοτε ελαίου. Το όνομα του στο παρελθόν ήταν αμφορεύς. Οι αμφορείς επινοήθηκαν στην αρχαία Ελλάδα και υιοθετήθηκαν από τους Ρωμαίους ως κύρια μέσα μεταφοράς και αποθήκευσης κρασιού, λαδιού ελαιόκαρπου, δημητριακών, ψαριών κ.α. Χρησιμοποιήθηκαν σε όλη τη Μεσόγειο και τις επαρχίες της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας περίπου έως τον 16o αιώνα.
Υπήρχαν αρκετοί τύποι αμφορέων. Κάποιοι από αυτούς είχαν περίγραμμα λαιμού και άλλοι ήταν κωδωνόσχημοι. Κάποιοι αμφορείς που είχαν λαιμό ήταν οι : Παναθηναϊκοί αμφορείς, οι Νικοσθένειους Αμφορείς και οι Οξυπυθμενους αμφορείς όπου αντί για πιο λεία επιφάνεια, είχαν εξόγκωμα στην βάση τους. Επίσης πολύ γνωστοί ήταν και οι αμφορείς μελανόμορφης τεχνικής και οι αμφορείς ερυθρόμορφης τεχνικής.
Τα βασικότερα είδη στην τυπολογία των αμφορέων της κλασικής περιόδου είναι τα παρακάτω:
Αμφορέας τύπου Νόλα :
Ο αμφορέας Νόλα φέρει διακριτό λαιμό, λαβές και σταθερό, βαρύ στήριγμα. Το όνομά του προέρχεται από τον αρχαιολογικό τόπο στον οποίο βρέθηκαν πολλοί αμφορείς του είδους του. Η συνήθης διάσταση του είναι περίπου τα 30 εκ. ύψος.
Οξυπυθμενους αμφορέας :
Διακρίνεται για το κυκλικό του σώμα, το βαρύ στόμιο, τις κυλινδρικές σε τομή λαβές και ένα μικρό εξόγκωμα αντί βάσης. Πιθανώς τοποθετούνταν σε ειδικό στήριγμα. Ζωγραφιζόταν είτε με την ερυθρόμορφη ή την μελανόμορφη τεχνική, αν και η παραγωγή του περιορίζεται στο πρώτο μισό του 5ου αι. π.Χ. Οι διαστάσεις τους έφθαναν τα 50-60 εκ. ύψος.
Παναθηναϊκός αμφορέας :
Ο Παναθηναϊκός αμφορέας διακρίνεται για το πλατύ σώμα του τον διακριτό λαιμό με το βαρύ στόμιο, για τις κυλινδρικές λαβές στην τομή τους και το μικρό του στήριγμα. Χρησιμοποιείτο ως βραβείο στους αγώνες των Παναθηναίων που διεξάγονταν κάθε τέσσερα χρόνια και περιείχε λάδι από τις ελιές της Ακαδημίας.. Το είδος προτιμήθηκε ιδιαίτερα στο πρώτο μισό του 5ου αι. π.Χ. Το ύψος του έφθανε τα 60 εκ. και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και τα 80 εκ.
Νικοσθένειος Αμφορέας :
Ο Νικοσθένειος αμφορέας είχε ωοειδές σώμα με ψηλό λαιμό, μια ευρεία λαβή από κάθε πλευρά και πλατιά βάση. Εισήχθη από τον Νικοσθένη περίπου το 530 π.Χ. Ζωγραφιζόταν είτε με την ερυθρόμορφη ή την μελανόμορφη τεχνική, αλλά εξαφανίστηκε στις αρχές του 5ου αι. π.Χ. Μικρότερος σε μέγεθος, η διάστασή του ως προς το ύψος δεν υπερέβαινε τα 30 εκ. περίπου.
Πλατύσωμος αμφορέας (belly) :
Ο Πλατύσωμος αμφορέας διακρίνεται για το οβάλ σώμα με συνεχές προφίλ από τα χείλη έως το πόδι και τις δύο λαβές.. Η διακοσμητική σκηνή αποτυπωνόταν στο σώμα και μια ακτινωτή διάταξη κοσμούσε το κατώτατο τμήμα του σώματος. Φύλλα κισσού διακοσμούσαν τη λαβή του, ενώ ανθέμια σε σχήμα λοτού προτιμούνταν από τους ζωγράφους της μελανόμορφης τεχνικής ως κορνίζωμα της κεντρικής εικόνας. Ορισμένοι ζωγράφοι που χρησιμοποιούσαν την ερυθρόμορφη τεχνική, ζωγράφιζαν μόνο μαιανδρικές διατάξεις για τη γραμμή της βάσης.
Αμφορέας μεταφοράς :
Μεγάλος αμφορέας που χρησιμοποιήθηκε κυρίως για μεταφορά κρασιού. Είναι οξυπύθμενος και αρκετά ψηλός. Ο λόγος για τον οποίο χρησιμοποιήθηκε το παρόν σχήμα είναι πιθανώς η ευκολία αποθήκευσής του σε σχέση με τους αμφορείς που διαθέτουν μεγάλη βάση.
Το αγγείο τοποθετείτε σε βάση θαμμένη στο έδαφος και το σχήμα του διέφερε από περιοχή σε περιοχή, γεγονός που μας βοηθά να προσδιορίσουμε και τον τόπο κατασκευής του. Στους ύστερους χρόνους αναγνωρίστηκαν αμφορείς μεταφοράς με σφραγίδα στις λαβές, στην οποία καταγραφόταν το έτος συγκομιδής. Το ύψος του συγκεκριμένου τύπου αγγείου φθάνει τα 70 εκ.
Technorati Tags: Ελλάδα,Ρωμαίους,Παναθηναϊκοί,Νικοσθένειους,Αμφορείς,Οξυπυθμενους,Αμφορέας,Νόλα,τεχνική,Παναθηναϊκός,βραβείο,Παναθηναίων,Νικοσθένειος,έτος,ελαίου,λαιμού,ελιές,περιπτώσεις,ζωγράφοι,κατασκευής,αμφορέων,μελανόμορφης,κυλινδρικές,ερυθρόμορφη,μελανόμορφη,κρασιού,τεχνικής
Blogger Labels: Ελλάδα,Ρωμαίους,Παναθηναϊκοί,Νικοσθένειους,Αμφορείς,Οξυπυθμενους,Αμφορέας,Νόλα,τεχνική,Παναθηναϊκός,βραβείο,Παναθηναίων,Νικοσθένειος,έτος,ελαίου,λαιμού,ελιές,περιπτώσεις,ζωγράφοι,κατασκευής,αμφορέων,μελανόμορφης,κυλινδρικές,ερυθρόμορφη,μελανόμορφη,κρασιού,τεχνικής